Γοργόνες: Αλήθειες και μύθοι

H γοργόνα είναι ένα μυθικό υδρόβιο πλάσμα με κεφάλι και κορμό θηλυκού ανθρώπου και ουρά ψαριού. Σαν και τις σειρήνες, οι γοργόνες σε άλλες ιστορίες τραγουδούν στους ναυτικούς αποσπώντας τους από την εργασία με πολλές φορές την πρόκληση ναυαγίων και σε άλλες πνίγουν άτομα προσπαθώντας να τα διασώσουν (μη ξέροντας πως ο άνθρωπος δεν μπορεί να αναπνεύσει κάτω απτό νερό). Αναφορές και ιστορίες για ανθρωποειδή ψάρια υπάρχουν από το 5000 Π.Χ. , έχει θεωρηθεί πως τα manatees ή dugongs θα μπορούσαν να είναι πίσω από το μύθο της γοργόνας. Ένα παράδειγμα που υποστηρίζει αυτήν την θεωρία είναι ότι ο Χριστόφορος Κολόμβος είχε καταγράψει πως είχε δει γοργόνες στο ταξίδι του στο νέο κόσμο, αλλά σκεπτόμενος πως θα έπρεπε να ήταν ομορφότερες.

Αυτά τα μεγάλα υδρόβια θηλαστικά (manatees, dugongs ) είναι ξεχωριστά για τον τρόπο με τον οποίο κουβαλούν τα μωρά τους, λικνιζόμενα στα χέρια τους όπως ο άνθρωπος κρατάει ένα μωρό. Είναι πιθανό οι ναυτικοί που βλέπανε αυτά τα άγνωστα κτήνη για πρώτη φορά, να υπέθεταν πως είχαν να κάνουν με ένα ανθρωπόμορφο μυθικό τέρας, ως συνέπεια να εξιστορούν αυτή την περιπέτεια τους στους πατριώτες τους κατά την επιστροφή τους από τα ταξίδια. Ενδιαφέρον είναι πως δεν έχουμε ιστορικές αναφορές σε αρσενικές γοργόνες (γοργόνους).

Αν ταξιδεύσουμε πιο πίσω στην ελληνική μυθολογία θα δούμε πως τα 2 από τα παιδιά του Πόντου και της Γαίας ο Φόρκυς και η Κητώ (αδέρφια) "έσμιξαν" και έφεραν στον κόσμο τις τρεις Γραίες, τη Σκύλλα και τη Χάρυβδη, αλλά καθώς και τις τρεις Γοργόνες (Σθενώ, Ευρυάλη και Μέδουσα).
Λέγεται πως ήταν Κενταύρισσες, τις οποίες η Αθηνά μεταμόρφωσε σε απεχθή τέρατα, εξαιτίας της Μέδουσας. Από τις τρεις μόνο η Γοργώ ήταν θνητή. Συχνά συνδέονται με τις Σειρήνες. Κατά τη διάρκεια της αναγέννησης και των μπαρόκ εποχών, Manatee και θύματα από σειρηνομελία (σοβαρή ανωμαλία των κάτω άκρων) παρουσιάζονταν σε επιδείξεις ως γοργόνες. Τον 19ο αιώνα, ο P. Τ. Barnum επέδειξε στο μουσείο του μια ταριχευμένη εξαπάτηση αποκαλούμενη γοργόνα των Φίτζι.



Κι άλλοι έχουν διαπράξει τέτοιου είδους παρόμοιες εξαπατήσεις, οι οποίες είναι συνήθως από πεπιεσμένο χαρτί ή μέρη αποθανόντων πλασμάτων (συνήθως πίθηκοι και ψάρια) που ράβονται μαζί για την εμφάνιση μιας τραγελαφικής γοργόνας. Αμέσως μετά το Τσουνάμι του 2004, φωτογραφίες Φίτζι «γοργόνες» πέρασαν στο διαδίκτυο ως κάτι που είχε ξεβράσει η θάλασσα.

Υπάρχει άραγε κάτι αληθινό πίσω από τους μύθους που αφορούν τις γοργόνες ή ο φόβος και η φαντασία του ανθρώπου δημιούργησε αυτά τα πλάσματα;
Ότι και να ισχύει, το σίγουρο είναι πως οι απέραντοι ωκεανοί κρύβουν πολλά μυστικά, τα οποία περιμένουν να τα ανακαλύψουμε.